خلاصه ساز متون روایی مبتنی بر جنبه های شناختی ذهن انسان

این پژوهش به طراحی و ایجاد یک سامانه خلاصه سازی متن، که مبتنی بر نظریات شناختی است، می پردازد. نظریه مدل موقعیتی مهمترین نظریه در زمینه عملکرد ذهن در درک متن شناخته می شود که برای توضیح فرآیند درک متون روایی کاربرد دارد. در مقایسه با دیگر روش ها که بطور معمول رویکردی آماری دارند، این روش از این نظر که سامانه ای مبتنی بر عملکرد ذهن انسان است، روش نوینی محسوب می شود، بعلاوه توانسته یکی از نظریات شناختی معتبر را در قالب یک سامانه خودکار خلاصه سازی به بوته آزمایش گذارد. نظریه شناختی مدل موقعیتی بیان می نماید که به هنگام خوانش متن، انسان به پنج ویژگی در سطح جمله شامل تغییر زمان و مکان، روابط علی، میزان ارتباط با موضوع و شخصیت های اصلی توجه می کند و چارچوبی ذهنی بر حسب آن ایجاد می نماید تا جملات مهم متن شناسایی گردند. نتایج بدست آمده برای این روش دقتی رضایت بخش قابل مقایسه با روش های روز آماری را بدست داده است که از این جهت که مبتنی بر یک نظریه شناختی درک متن است، حائز اهمیت می باشد.